Formasyonun Disiplinlerarası Yaklaşımı ve Tezsiz YL’de Araştırma Odağı

Eğitim, tek bir disiplinin sınırlarına sığmayan, insanın bilişsel, duyuşsal ve psikomotor boyutlarını aynı anda dönüştüren bir ekosistemdir. Bu nedenle öğretmen yetiştirme süreçleri, disiplinlerarası düşünme ve araştırma odaklı karar alma arasında sağlam bir köprü kurmak zorundadır. Pedagojik Formasyon programları, kısa döngülü ve sahaya yakın yapılarıyla öğretmen adayına farklı disiplinlerden (psikoloji, dilbilim, sosyoloji, teknoloji tasarımı, sanat, spor bilimleri vb.) esinler alarak entegre ders tasarımları üretme refleksi kazandırır. Tezsiz Yüksek Lisans (Tezsiz YL) ise daha uzun döngülü, kanıt temelli ve yöntemsel derinliği yüksek bir öğrenme deneyimiyle öğretmeni araştırmacı-uygulayıcıkimliğine taşır

1) Disiplinlerarası Düşünmenin Pedagojik Gerekçesi

Disiplinlerarası yaklaşım, bilgiyi kontekste taşıyan ve öğrenciye transfer imkânı veren bir çerçevedir. Örneğin; bir fen kazanımını işlerken matematiksel modelleme (oran-orantı, grafik okuryazarlığı), Türkçe dersinden argümantasyon, görsel sanatlar dersinden infografik tasarımı ve bilişimden veri görselleştirme kullanmak; hem üstbilişi tetikler hem de kalıcı öğrenme üretir. Formasyonda bu, ders planı ve materyal geliştirme basamaklarında yer bulur; tezsiz YL’de ise bu entegrasyon, araştırma sorusu ve yöntem düzeyinde tasarlanır.

2) Tezsiz YL’nin “Araştırma Odağı”: Ne Demektir, Ne Değildir?

Araştırma odaklılık, her etkinliği makale yazmak anlamına gelmez; kanıt döngüsü kurmak demektir: problem tanımı → varsayım → veri/kanıt toplama → analiz → yorum → karar → iyileştirme. Tezsiz YL’de aday öğretmen, temel istatistik, nitel çözümleme ve raporlama dilini öğrenir; sınıfındaki küçük değişikliklerin etki mekanizmasını anlamlandırır. Böylece disiplinlerarası ders tasarımı, yalnızca “yaratıcı” değil, aynı zamanda kanıtlanabilir hâle gelir.

3) Formasyonda Disiplinlerarası Tasarım: 5D Şablonu

Formasyon için pratik bir çerçeve: 5D

1. Disiplinler: Hangi alanları bağlayacağım? (Fen–Matematik–Türkçe–Görsel Sanatlar–Bilişim…)

2. Derinleşme: Temel kavramların ortak kesişimi (model, kanıt, argüman, temsil).

3. Döngü: Giriş (bağlam) → keşif → uygulama → değerlendirme → refleksiyon.

4. Dizayn: Materyal–görev–rubrik uyumu.

5. Delil: Somut öğrenci ürünleri, kısa veri göstergeleri.
   Tezsiz YL’de bu 5D, araştırma sorusu ve yöntemsel tutarlılık katmanıyla genişler (ör. “Disiplinlerarası görev kartı üst düzey düşünmeyi artırır mı?”).

4) Örnek Tasarım – “İklim ve İkna”: Fen + Türkçe + Bilişim

• Kazanım Odakları: Karbon ayak izi (fen), ikna edici metin (Türkçe), tablo–grafik okuryazarlığı (bilişim).

• Görev: Öğrenciler, okulun kantin verilerini kullanarak karbon ayak izini hesaplar; ikna edici bir manifesto yazar; sonucu infografik posterle sunar.

• Formasyon Kanıtı: Ders planı, materyal seti, rubrik, mikro öğretim video kesitleri.

• Tezsiz YL Kanıtı: Ön–son kısa anket (tutum), rubrik puan dağılımı, nitel tema özeti (öğrenci günlüklerinden).

5) Öğrenme Bilimleri ve Disiplinlerarası Hizalama

Bilişsel yük kuramı, ikili kodlama, geri getirme uygulamaları, aralıklı tekrar gibi öğrenme bilimi ilkeleri, disiplinler arası tasarımların “fazla yükleme” riskini azaltmak için kullanılır. Formasyonda öğretmen, etkinliği mikro adımlara böler; tezsiz YL’de öğretmen, hangi adımın hangi bilişsel ilkeden beslendiğini raporda gerekçelendirir.

6) Değerlendirme Mimarı Olarak Öğretmen: Rubrikten Etki Büyüklüğüne

Formasyonda rubrikler ve kontrol listeleri ile ürün/süreç değerlendirmesi yapılır; tezsiz YL’de etki büyüklüğü, madde güçlüğü–ayırt edicilik, tematik kodlama gibi tekniklerle kanıt kalitesi artırılır. Disiplinlerarası görevlerde rubrik boyutları: kavramsal doğruluk, temsil çeşitliliği, akıl yürütme, iletişim, yaratıcılık, veri kullanımı.

7) Sınıf Yönetimi ve Disiplinlerarası Akış

Birden fazla disiplini tek derse yığmak, sınıf yönetiminde zaman–dikkat krizine yol açabilir. Formasyonun güçlü yanı, mikro öğretimlerle akıştan kaynaklı problemleri erken fark ettirmesidir. Tezsiz YL’nin katkısı, bu problemi ölçülebilirkıstaslara bağlamasıdır (örn. zaman damgalı video analizi, bekleme süresi ölçümü, söz alma dağılımı grafiği).

8) Örnek Olay – “Köprüler: Mühendislik + Matematik + Sanat”

Durum: 7. sınıflarda köprü tasarımı (makarna-spagetti).

• Formasyon Uygulaması: Kiriş–kemer–asmalı köprü örneklerini kesitlerle göster; gerilim–basınç kavramlarını basit deneyle tanıt; en sağlam köprüyü tasarlat.

• Tezsiz YL Uygulaması: Rubrikte “fizik ilkeleriyle gerekçe”, “hesaplamanın doğruluğu”, “estetik ve işlev”, “sunum netliği” boyutlarını ağırlıklandır; ön-son test ile kavram kazanımını ölç; nitel olarak öğrenci raporlarını tematik kodla.

9) Araştırma Sorusu Nasıl Disiplinleri Birleştirir?

Kötü soru: “Projemiz işe yaradı mı?”
İyi soru: “Temsil çeşitliliği (metin + grafik + görsel) kullanan görev tasarımı, argümantasyon kalitesini istatistiksel olarak anlamlı artırır mı?” Böyle bir soru, Türkçe (argümantasyon), matematik (grafik), görsel sanatlar (tasarım ilkeleri) ve ölçme (rubrik) disiplinlerini doğal biçimde yan yana getirir.

10) Veri Etiği ve Disiplinlerarası Projelerde Gizlilik

Öğrenci ürünleri, videolar ve anketler kişisel veri barındırır. Formasyon sürecinde izin–anonimleştirme–etik bildirim refleksi kazanılır; tezsiz YL’de etik kurul, e-imza ve veri saklama planı ile süreç kurumsallaşır. Disiplinlerarası projelerde farklı derslerden toplanan veriler ortak havuzda şifreli tutulmalı, en az ayrıcalık ilkesi uygulanmalıdır.

11) Öğretim Tasarımında Evrensel Tasarım (UDL)

Disiplinlerarası bir görev, farklı hazırlık düzeylerini dikkate almalıdır. UDL; temsilde çokluk (metin, video, simülasyon), katılım yollarında çokluk (bireysel, ikili, istasyon), ifade yollarında çokluk (poster, video, makale) önerir. Formasyonda UDL maddeleri görev kartına gömülür; tezsiz YL’de UDL’nin etkisi veriyle değerlendirilir (örn. düşük hazırbulunuşluk grubunun katılım puanı değişimi).

12) Okul–Üniversite–Toplum Üçgeni: Proje Ortaklıkları

Disiplinlerarası projeler, okul dışı paydaşlarla güçlenir: belediye veri portalları, yerel STK’lar, üniversite laboratuvarları. Formasyon; uygulama okulu ve mentor ilişkisi ile kapı aralar. Tezsiz YL, araştırma grubu ve seminer ağlarıüzerinden geniş paydaş matrisi kurar. Bu ağ, sürdürülebilir proje kültürü ve yaygınlaştırma için kritiktir.

13) Mikro Veri – Büyük Etki: “Küçük” Araştırmaların Gücü

Tezsiz YL’de yapılan pek çok araştırma küçük örneklemlidir. Bu bir zayıflık değil, tasarım döngüsü için fırsattır: hipotez kur, uygula, ölç, düzelt. Formasyon dönemindeki görevler, mini veri setleri ile desteklenirse, bir sonraki yılın tezsiz YL projesine ön çalışma işlevi görür. Böylece süreklilik oluşur.

14) Öğretmen Kimliği: “Uygulayıcı-Usta” ve “Araştırmacı-Usta”

Disiplinlerarası tasarım uygulayıcı-ustayı (sınıf, materyal, akış) güçlendirir; tezsiz YL’nin araştırma odağı araştırmacı-ustayı (yöntem, veri, rapor) inşa eder. Hibrit öğretmen; sınıf kararlarını kanıtla gerekçelendirir, bulgularını zümreyle paylaşır, okulun kurumsal öğrenme kapasitesini artırır.

15) Sınav Kültürü ve Disiplinlerarası Görevler

“Test–odaklı” kültür ile “disiplinlerarası ürün–odaklı” kültür çatışmak zorunda değil. Formasyon, formatif araçlarla (çıkış bileti, kısa kuiz) öğrenmeyi izler; tezsiz YL, ürün (poster, rapor, prototip) ile test arasındaki bağı ölçer: Birlikte kullanıldığında ölçmenin geçerliği artar.

16) Kapsayıcı Eğitim ve Farklılaşma

Disiplinlerarası tasarımlar, öğrenme stilleri ve özel gereksinimler için esnek seçenekler sunar. Formasyon; farklılaştırılmış görev kartları üretir. Tezsiz YL ise farklılaştırmanın etkisini inceler (örn. düşük hazırbulunuşlukta görev tamamlama oranı). Sonuçlar, okulun eşitlik politikalarına veri sağlar.

17) Öğretmenler Arası İşbirliği: Akran Koçluğu ve Moderasyon

Formasyon döneminde akran gözlemi ve geri bildirim kültürü yerleşir. Tezsiz YL, buna moderasyon (rubrik puan uyumu) ve standardizasyon (puanlayıcılar arası tutarlılık) boyutunu ekler. Böylece disiplinlerarası görevlerde adaletli değerlendirme yapılır.

18) Dijital Portfolyo: Disiplinlerarası Kanıtın Arşivi

Portfolyo, disiplinlerarası ürünlerin ve araştırma kanıtlarının aynı dosyada buluştuğu yerdir. İsimlendirme standardı, sürüm kontrolü (V1–V2–V3), tarih damgası, etik not ve QR bağlantıları ile denetlenebilir bir arşiv yaratılır. Mülakatlarda 1 sınıf kanıtı + 1 veri grafiği kuralı, hızlı ikna üretir.

19) Örnek Olay – “Yerel Tarih Haritası”: Sosyal Bilgiler + Coğrafya + Bilişim

• Görev: Mahalledeki tarihi yapıların dijital haritasını çıkar; kısa anlatı metinleri yaz; ziyaret rotası planla.

• Formasyon Çıktısı: Saha gözlem formu, foto-etik izinler, ders planı, rubrik.

• Tezsiz YL Çıktısı: Ziyaret motivasyonu anketi ön–son karşılaştırması; öğrencilerin yazılarında kanıt kullanımınınnitel kodlaması; harita tasarımında erişilebilirlik denetimi.

20) 12 Haftalık Hibrit Yol Haritası

• 1–2. Hafta: Disiplinlerarası hedef–kazanım eşlemesi; etik–izinler.

• 3–4. Hafta: V1 görev kartı + UDL kontrol listesi; mikro öğretim 1.

• 5–6. Hafta: Ön veri (kısa anket/çıkış bileti); materyal revizyonu (V2).

• 7–8. Hafta: Uygulama + video analizi (bekleme süresi, söz alma).

• 9. Hafta: Veri özetleri (grafik/tablo) + nitel tema.

• 10. Hafta: Zümre mini sunumu; moderasyon oturumu.

• 11. Hafta: Mülakat paketine seçki; QR bağlantıları.

• 12. Hafta: Refleksiyon raporu + sonraki dönem hipotezi.

21) Risk Matrisi ve Çözümler

• Risk: Disiplin enflasyonu (çok alan, az derinlik). → Çözüm: 2–3 disiplinle başlayın; “ortak kavram” (model, kanıt, temsil) seçin.

• Risk: Zaman yetmezliği. → Çözüm: Tek derste mikro döngü; görevi 2–3 derse yayın.

• Risk: Veri yükü/mahremiyet. → Çözüm: Anonimleştirme, en az veri ilkesi, açık etik not.

• Risk: Değerlendirme tutarsızlığı. → Çözüm: Rubrik + moderasyon + örnek çapa.

22) Stratejik Konumlandırma: Kısa–Orta–Uzun Vade

• Kısa vade (Formasyon): Disiplinlerarası etkinlikle sınıf etkisi ve görünür ürün üretin.

• Orta vade (Tezsiz YL): Aynı etkinliği veriyle gerekçelendirin, raporlayın, zümrede paylaşın.

• Uzun vade (Hibrit): Okul ölçeğinde standart hâline getirin; akreditasyon/kalite süreçlerine dahil edin.

---

Sonuç

Eğitimde kalıcı etki, disiplinlerarası tasarım ile araştırma odaklı kararların birleştiği yerde ortaya çıkar. Formasyon; sınıfın ritmini, materyalin dokusunu, öğrencinin ilgisini ve akışın ekonomisini öğreten uygulama okuludur. Tezsiz YLise öğretmenin kararlarına gerekçe üreten, veriyi okuma ve raporlama becerilerini geliştiren akademik atölyedir.
Hibrit öğretmen, uygulayıcı-usta ile araştırmacı-usta kimliklerini birleştirir: ders planını kuramsal ilkelere yaslar, farklı disiplinlerden temsil araçlarıyla zenginleştirir, sınıfta üretilen ürünleri kanıta dönüştürür ve bulgularını zümre ve yönetim ile paylaşarak okulun kurumsal öğrenmesini besler.
Stratejik öneri nettir: Formasyon döneminde 2–3 disiplin üzerinde yoğunlaşan mikro döngüler kurun; aynı görevleri tezsiz YL’de mini araştırma formatına yükseltin; her dönem 1 sınıf kanıtı + 1 veri raporu üretin; dijital portfolyonuzda rubrik + grafik + refleksiyon üçlüsünü standartlaştırın. Böylece öğrencinin öğrenmesi gözle görülür hâle gelir; öğretmen kararları saydamlaşır; okul ise kanıt temelli bir kültüre doğru evrilir.
Son kertede, disiplinlerarası yaklaşım öğretimi anlamlı, araştırma odağı ise öğretimi savunulabilir kılar. İkisini aynı anda taşıyan hibrit model, öğretmenliği salt bir “anlatma” işi olmaktan çıkarıp tasarlama–ölçme–gerekçelendirme–paylaşma döngüsüne dönüştürür. Bu döngü kalıcılaştıkça, öğrenci başarısı ve okul kalitesi yükselir; öğretmenlik, hem sanatı hem bilimiyle mesleki itibarını güçlendirir.

Eğitimde Niteliği ve Başarıyı Hedefleyen Yenilikçi Çözümler

Eğitim alanında öncü olmak ve geleceğin başarılı öğretmenlerini yetiştirmek için Formasyon Sistemi olarak faaliyet gösteriyoruz. Öğretmen adayları ve eğitimcilerin ihtiyaçlarını en iyi şekilde karşılayan, özgün ve özelleştirilmiş formasyon çözümleri sunarak eğitim dünyasında fark yaratıyoruz.

Hizmetlerimiz

Formasyon Literatür Taraması: Eğitim alanındaki en güncel ve etkili literatürü araştırarak, öğretmen adaylarınıza ve eğitimcilerinize bilgi dağarcığını genişletmeleri için rehberlik ediyoruz.

Formasyon Ödevi Yaptırma: Öğretmen adayları için özelleştirilmiş, etkili ve öğretici ödevler hazırlayarak öğrenme süreçlerini destekliyoruz.

Formasyon Analizi Yaptırma: Eğitimciler ve öğretmen adayları için performans analizleri gerçekleştirerek, güçlü yönlerini belirlemelerine ve gelişim alanlarını keşfetmelerine yardımcı oluyoruz.

Formasyon Araştırması Yaptırma: Eğitim alanında araştırma yapmak isteyenlere yönelik nitelikli ve kapsamlı araştırmalar gerçekleştirerek, eğitim dünyasına katkı sağlıyoruz.

Formasyon Makale Ödevi Yaptırma: Eğitimcilerin ve öğretmen adaylarının akademik düzeyde yazılarını destekleyerek, bilgi birikimlerini daha ileri seviyeye taşımalarına yardımcı oluyoruz.

Formasyon Dergi Makalesi Yaptırma: Eğitim alanında yayın yapmak isteyenlere, etkili ve nitelikli dergi makaleleri hazırlamada uzman desteği sunuyoruz.

Formasyon Sunum Ödevi Yaptırma: Eğitimciler ve öğretmen adayları için etkili sunum ödevleri tasarlayarak, kendilerini sözlü iletişimde geliştirmelerine katkı sağlıyoruz.

Neden Formasyon Sistemi?

Alanında Uzman Eğitim Kadrosu: Formasyon Sistemi olarak, alanında uzman ve deneyimli eğitmenlerimizle her adımda size rehberlik ediyoruz.

Özelleştirilmiş Çözümler: Eğitim ihtiyaçlarınızı dikkate alarak özelleştirilmiş çözümler sunuyoruz, böylece tam olarak istediğiniz sonuçlara ulaşmanızı sağlıyoruz.

Güvenilir ve Kaliteli Hizmet: Yılların deneyimine dayanan güvenilirlik ve kalite anlayışımızla, öğrencilerimize ve eğitimcilere en iyi hizmeti sunuyoruz.

Sürekli Destek: Eğitim süreciniz boyunca sürekli destek sağlayarak, her türlü sorununuzda yanınızda oluyoruz.

“formasyon.yaptirma.com.tr” ailesi olarak size her konuda destek sunabiliriz. Tek yapmanız gereken iletişim adreslerimizden bizlere ulaşmak!

Tüm alanlara özgü, formasyon literatür taraması yaptırma, formasyon ödevi yaptırma, formasyon analizi yaptırma, formasyon araştırması yaptırma, formasyon makale ödevi yaptırma, formasyon dergi makalesi yaptırma, formasyon sunum ödevi yaptırma  çalışmaları yapmaktayız.